Hoe die boze bui me een nieuwe carriere opleverde

De regen stroomt over de ruiten, afgewaaide takken van de perenboom liggen dor op het gras in onze tuin. Ik sta in de achterkamer en frons. Nijdig gooi ik het tijdschrift op eettafel. Wat is dit slecht! Het blad claimt over onderzoek te gaan. Maar de conclusies die vervolgens na een onderzoek worden getrokken zijn volkomen onwetenschappelijk. Bovendien zijn ze fantasieloos en saai, zonder enig nieuw inzicht. De stemmen in mijn hoofd mopperen door. Ik ben boos!

Eigenlijk hou ik niet van boos zijn.

Meestal verzet ik me er tegen. Ik ga aan leuke dingen denken: dat mooie boek dat mijn aandacht afleidt. Of ik relativeer het: hoe belangrijk is zo’n tijdschrift nou?

Maar dat doe ik nu niet. Ik heb geleerd over emoties. Dat het goed is om ze te voelen. Ze toe te laten. Er in af te dalen. Ik maak een keus: deze kleine, onbenullige boosheid over het matige onderzokers-tijdschrift ga ik eens lekker voelen.

Mijn hoofd moppert door…

Mijn hoofd moppert door. Ik voel de boosheid in me opwellen: ‘Bah! Wat een slecht tijdschrift!’ Ik krijg er lol in en mopper door: ‘Dat kan beter! Dat kan ík beter.’ Ik voel onder de boosheid een stille kracht opwellen. Dan schiet er opeens een zacht stemmetje door het geweld van de boosheid heen: ‘Ga dat dan maar doen’. Opeens wordt het stil in mijn hoofd. Ik kijk naar de regen die strepen trekt op de ruit. Zal ik? Durf ik? Kan ik? De woede bruist nog in me, zet zich om in een stille kracht, een ultieme motor. In drie stappen ben ik bij mijn laptop in de hoek van de kamer. Ik klap hem open en begin te typen.

Zo schrijf ik rond 2007 mijn eerste blog over marktonderzoek: dankzij die boze bui op een regenachtige zondagmiddag. Achteraf was het een legendarische stap, die mijn leven veranderde. Ik ging bloggen over klantgericht werken. Dat was leuk! Al snel ging ik meer lezen over bloggen, meer leren. Ik gaf mezelf de uitdaging om dagelijks te bloggen. Dat gaf een enorme boost aan mijn schrijfvaardigheid, mijn verbeelding, mijn schrijftempo. En aan mijn lezerskring. Ik startte een emailnieuwsbrief, leerde over online marketing.

‘Hee, jij bent toch die blogger?’

Na een tijdje herkenden mensen van grote onderzoeksbureau’s me op congressen met vakgenoten: Hee, jij bent toch die blogger over marktonderzoek? Ik kreeg uitnodigingen om events te bezoeken, mijn fanclub groeide gestaag, wat leidde tot opdrachten bij bekende bedrijven.

Honderduizenden euro’s omzet dankzij die boze bui

Dat begon allemaal met die ene boze bui, op die ene regenachtige zondagmiddag. En het begon met een belangrijke stap: mijn boosheid niet wegduwen, zoals ik altijd deed. Maar de woede aankijken, ondergaan, van binnen diep voelen. Achter de lastige emotie van de boosheid bleek een enorme kracht te liggen, iets dat ik nog nooit had gevoeld. Een creatieve motor, die resulteerde in honderden blogs, duizenden fans en honderduizenden euro’s omzet in de jaren die volgden.

Bovenal zorgde de woede voor iets moois: mijn stem laten horen, mijn inspiratie delen en daardoor verbinding maken met anderen. Ik leerde de waarheid van Gandi’s wijsheid: “Woede is brandstof, zet het om in iets goeds”.

De misvatting die me klein hield

Toch is dat vaak niet hoe we met onze emoties omgaan in ons werk. Toen in nog een baan had bij dat grote telecombedrijf leerde ik jarenlang ‘professioneel’ te werken: emoties niet laten zien en zeker niet delen. Emoties schakelde je uit, die waren meer wat voor de privé-sfeer. Hoe naïef! En hoe onprofessioneel. Achteraf gezien was het een misvatting die me jarenlang klein hield: emoties zijn zeker niet onprofessioneel. Ze zijn de basis van professioneel werken.

Emoties zijn de basis van professioneel werken.

Inmiddels heb ik geleerd dat je emoties niet kunt uitschakelen. Ze zijn er altijd. Terwijl je een blog schrijft, een telefoontje hebt met een klant, of in een lange vergadering. Je kunt emoties wel onderdrukken. Dan gaan ze ondergronds. Je voelt ze minder, je merkt ze niet meer op. En ze gaan je leven, vanuit je onderbewuste, volop regeren. Zonder dat je het doorhebt.

Emoties omarmen: doe je het handig of onhandig?

Slimmer is om je emoties niet te onderdrukken, maar ze te omarmen. Dat kun je handig en onhandig doen. Onhandig is het om in een belangrijke vergadering in woede uit te barsten en je collega’s bang te maken. Dat is overigens geen fictief voorbeeld: ik heb een collega gehad die dat regelmatig met een roodaangelopen hoofd explodeerde tijdens een overleg. Totdat hij met hartproblemen thuis kwam te zitten en iedereen blij was dat hij weg was.

Een andere collega vertelde overal wanneer ze onzeker was, wat ze spannend vond. Niet gek dat iedereen haar als junior bleef behandelen, terwijl ze veel in haar mars had. Maar dat zagen de competitieve mannen in haar omgeving niet meer; ze keken niet voorbij de emoties waar ze ongeleid over bleef babbelen. Dat kan slimmer.

Emoties als de creatieve aanjager van je professionele bestaan

Het is belangrijk om te leren hoe je handig met je emoties omgaat. Hoe zet je ze niet destructief, maar constructief in? Hoe zijn je emoties niet langer de onbewuste of overduidelijke saboteur in je werkende leven? Hoe worden ze een creatieve aanjager van je professionele bestaan? Dat kun je meestal niet vanzelf.

Maar je kunt het wel leren. Net zoals ik kon leren om te bloggen, nieuwsbrieven te versturen en voor grote opdrachtgevers coole projecten te doen. Achteraf gezien waren dat eigenlijk niet de grote leerervaringen. Het waren kleine stapjes, die een logisch gevolg waren van die ene grote les: mijn emoties niet wegduwen, maar omarmen. De woede niet verdringen, maar voelen en de onderliggende creatieve motor vrijmaken en omzetten in actie.

De uitdaging van de komende decennia

Ik denk dat dit de grote uitdaging is voor de komende decennia. Hoe gaan we niet harder rennen, maar zachter werken? Hoe gaan we onze emoties voelen, ervaren en constructief gebruiken? Niet alleen thuis, maar ook en juist in ons werk. Die uitdaging kun je persoonlijk maken. Hoe ga jij vandaag met je emoties om? Worden ze de rem of de motor van je carriere?

De beslissing om een lastige emotie niet weg te duwen maar te omarmen, kan niemand anders voor je maken. Dat moet je zelf doen. Durf je dat aan, dan kunnen er wonderen gebeuren. Zo kon mijn boze bui op die regenachtige zondagmiddag een boost van mijn werkende leven worden, waar ik jaren later tevreden op terugblik. Of jou dat ook overkomt? Dat bepaal je zelf. Met je eigen mooie, lastige en uitdagende emoties.