“Ik ben een echt gevoelsmens!” Irma zegt het met veel emotie. “Maar ik ben ook in een burn-out beland en werk vaak te hard. Hoe kan dat nou, als gevoel zo belangrijk is bij zacht werken?” Dat is een goede vraag.

Zacht werken is navigeren op de stroom van het leven. Je laat je meevoeren door de dingen om je heen, terwijl je ook de regie houdt door zelf in te grijpen. Dat doe je door alles wat er om je heen gebeurt, bewust waar te nemen en te voelen in je lichaam. Is zacht werken daarom een makkie voor gevoelsmensen, of een tweede natuur? Nee, dat is het niet. Voor hen kan het juist een enorme uitdaging zijn. Hoe zit dat?

Het is belangrijk om te weten dat dit ‘gevoel’ wat anders is dan je ‘emoties’. Emoties uiten zich weliswaar ook als een fysiek gevoel, maar dat is wat anders dan de ‘stille wijsheid’ van je lichaam. Wat is precies het verschil tussen die twee?
Lees meer

De lucht is blauw en het licht van de zon schijnt al fel, hoewel het nog vroeg is. Ik zie de dauw op het gras van mijn tuintje. Die zal straks snel weg zijn, als het zo warm blijft. Het is precies wat mijn aardbeien nodig hebben om volop te groeien. Ik kan niet wachten tot de eerste grote rode vruchten straks verschijnen. Dan betrekt mijn blik: wat is daar aan de hand?

Ik ben een vrolijke tuinvrouw en hou van mijn aardbeien. Maar ik ben ook ietwat makkelijk. Ik til niet zo zwaar aan een beetje onkruid. Wieden? Ach, dat kan morgen ook wel, toch? Daarnaast heb ik een lekker actief leven en ben ik regelmatig op pad. In zo’n weekje afwezigheid kan er van alles gebeuren in mijn tuin. Zo ook nu. Het groen van mijn aardbeienplantjes is opeens amper meer zichtbaar. Grote graspluimen en brandnetels overwoekeren mijn geliefde vruchtjes. De eerste groene aardbeien krijgen al dagenlang geen zon.

Terwijl ik met mijn tuinhandschoenen aan het wieden sla, mijmer ik over zacht werken. Eigenlijk zijn wij net aardbeienplantjes: we willen volop groeien, ons ontwikkelen. Maar we laten ons maar al te snel overwoekeren, waardoor we niet tot ons recht komen in ons werk.
Lees meer

Het is zomervakantie. Met ons gezin zitten we aan het ontbijt in het hotel in Litouwen. Vanuit een ooghoek zie ik onze jongste zoon bij het ontbijtbuffet praten tegen een mevrouw naast hem. Als hij terugkomt bij onze tafel, ben ik benieuwd: “Was die mevrouw ook Nederlands?” Hij schudt zijn hoofd. “Nee, zij komt uit Litouwen!” Ik rol bijna van mijn stoel van verbazing: “Hoe kon jij dan met haar praten?” “O, ik heb de hele dag goed geluisterd, en nu denk ik dat ik weet hoe ze ‘hallo’ zeggen in Litouwen. Daarom zei ik dat even tegen haar!” Hij zegt het onverstoord, terwijl hij een hap van zijn croissantje neemt.

Mijn zoontje spreekt geen woord Litouws. Toch kan hij na een paar dagen al wat woorden onderscheiden in deze compleet nieuwe en complexe taal. Gewoon, door te luisteren. Het leuke is: met zacht werken gaat het eigenlijk net zo.

Zacht werken is meegaan met de stroom en tegelijkertijd zelf de regie houden. Maar hoe doe je dat precies? Je doet het met je lichaam, door alles wat er om je heen gebeurt, bewust te voelen. Het lichaam heeft een eigen taal, waarmee het de hele dag met je communiceert: je gevoel. Maar daarmee ben je er nog niet.

Een volgende stap om zacht te leren werken, is het interpreteren van de fysieke signalen die je lichaam je geeft. Wat betekent die druk op je keel of die kriebel in je buik? Dat is als het leren van een nieuwe taal: eerst kun je er geen wijs uit worden en word je overspoeld door signalen. Maar langzamerhand ontdek je eenvoudige patronen, zoals mijn jongste het woordje ‘hallo’ herkende in het Litouws.

Als je je meer bewust wordt van de signalen van lichaam, ga je ze steeds vaker opmerken. Zo ga je ze langzamerhand beter verstaan en ga je patronen herkennen: hé, toen dat project misliep, had ik het gevoel dat ik nu weer heb bij deze nieuwe klus. Of: steeds als ik die collega zie, heb ik hetzelfde gevoel als vroeger bij die trouwe vriendin van het schoolplein. Bij elk fysiek gevoel kun je je afvragen: wat wil mijn lichaam me vertellen? Wil het me waarschuwen dat er iets nog niet helemaal klopt? Is het enthousiast? Waar kan ik nu aandacht aan geven?

Hoe kun je die taal van je lichaam snel leren? Gewoon door continu te oefenen! Het leuke is: daarvoor hoef je geen dure talencursus aan te schaffen of avonden te studeren. Het leren van de taal van je lichaam doe je eenvoudig tijdens je werk. Terwijl je naar een collega of klant luistert, kun je tegelijkertijd afstemmen op je gevoel: hoe voelt je onderbuik, je maaggebied, je borst- en hartstreek of je keel? In het begin is dit lastig en kun je het maar een paar seconden volhouden. Maar hoe meer je oefent, hoe beter het lukt.

Wil je de taal van je lichaam beter leren verstaan? Dan is het interessant om je gevoel op verschillende momenten te vergelijken. Vraag je af: wanneer voelde ik deze kriebel ook? En wat gebeurde er toen? Zo leer je al doende om je gevoel te koppelen aan dingen die er gebeuren en ga je verstaan wat je lichaam je wil vertellen. Zonder ingewikkelde studie, maar gewoon in het dagelijks leven.

Terwijl we weglopen van de ontbijttafel komt een echtpaar ons tegemoet. Mijn zoon loopt voorop en roept vrolijk iets voor mij onverstaanbaars naar hen. Het stel knikt vriendelijk en zegt hetzelfde terug. Ik lach. De taal van mijn lichaam versta ik inmiddels heel aardig. Maar van Litouws snap ik nog steeds niks.

Dit artikel is eerder verschenen op de website van Flow